Type ต่างๆ ของรูบิคแบบ 3x3x3
เรื่องราวของType ต่างๆ ของรูบิคแบบ 3x3x3
คำถามที่ถามกันมาบ่อยๆเกี่ยวกับเรื่องTypeของรูบิค แบบ 3x3x3
> ช่วยให้คำแนะนำเรื่อง Type ของ รูบิค หน่อยครับ ...
> Type คืออะไร ขอคำอธิบายเพื่อทำความเข้าใจหน่อยคะ ...
> Type ของรูบิคมันต่างกันยังไงครับ ไม่เข้าใจ ...
> ผมเป็นมือใหม่ ผมเห็นมีรูบิคหลายแบบ เป็นType A ,C ,F และอื่นๆอีก มันมีความหมายว่าอะไร ผมเลือกไม่ถูก ...
> แบบมี Type กับไม่มี Type อันไหนดีกว่ากัน และ เลือกแบบไหนดี …
> DIY เกี่ยวข้องกับ Type ยังไง ไม่เข้าใจครับ ...
> คุณภาพของรูบิค ดีเรียงกันไปตามลำดับของType ใช่ไหมครับ …
มีผู้สนใจสอบถามกันมามากในเรื่องTypeของรูบิค ดังรายละเอียดข้างต้น หรือ ในลักษณะคล้ายกัน
การตอบแบบสั้นๆก็อาจจะทำให้ไม่เข้าใจได้ดีเท่าที่ควร หรืออาจจะทำให้สับสนมากกว่าเดิมขึ้นไปอีก
Sunson Cube ขออธิบายความเป็นมาและลักษณะเฉพาะของType ของรูบิคให้ทราบ จากประสบการณ์และข้อมูลที่ได้มาจากผู้ผลิตรูบิค และผู้จัดจำหน่าย พอที่รวบรวมและเรียบเรียงได้ดังนี้
เป็นที่ทราบกันดีว่า รูบิคที่นิยมเล่นกันอย่างแพร่หลายที่สุดก็คือรูบิคชนิด 3x3x3 นั้น ถูกผลิตขึ้นโดยคุณเออร์โน รูบิค Ernö Rubik และได้ผลิตออกจำหน่ายครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ.1977 เมื่อ30กว่าปีก่อน โดยใช้ชื่อของเล่นชนิดนี้ว่า Rubik’s cube จนเรียกกันจนติดปากว่า Rubik (รูบิค) ซึ่งได้รับความนิยมกันอย่างแพร่หลายมาจนถึงทุกวันนี้ ( อ่านข้อมูลเพิ่มเติมในหัวข้อ ประวัติความเป็นมาของรูบิคโดยสังเขป ได้ในหมวดบทความของ Website )
ในช่วงต้นๆของความนิยมนี้เอง มีผู้ผลิตรูบิคลอกเลียนแบบออกมาจำหน่ายกันมากมาย ซึ่งคุณภาพโดยรวมของรูบิคในยุคต้นๆนั้น อาจจะกล่าวได้ว่า ที่ดีที่สุดที่มีในยุคนั้นก็เป็นชนิดที่บิดหมุนได้สะดวกเท่านั้น ไม่มีคุณสมบัติหรือลูกเล่นอะไรเป็นพิเศษ แต่ด้วยความนิยมในการเล่นรูบิคมีมาอย่างต่อเนื่อง จึงมีผู้จัดให้มีการแข่งขันเล่นรูบิคครั้งแรกในปี ค.ศ. 1982 ซึ่งควบคุมการแข่งขันโดยWorld Cube Association เพื่อหาผู้เล่นที่สามารถทำเวลาได้น้อยที่สุดในการเล่น โดยบันทึกสถิติไว้เป็นสถิติโลกในการแข่งขันครั้งนั้นด้วย จากนั้นเองทำให้มีผู้สนใจเล่นรูบิคแบบแข่งขันเพื่อทำเวลากันอย่างกว้างขวางมากขึ้นและมีผู้คิดค้นหาวิธีที่จะทำให้สามารถเล่นแก้ปัญหารูบิค ( Solve ) ให้ได้เร็วยิ่งขึ้น จึงเป็นการกระตุ้นให้เกิดความนิยมในการเล่นรูบิคแผ่ขยายวงออกไปอย่างมีกฎเกณท์กันมากยิ่งขึ้นตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา จากที่เป็นเพียงของเล่นลับสมองจึงได้พัฒนามาเป็นเกมกีฬารูบิค
ในช่วงระยะเวลาไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ ผู้ผลิตรูบิคออกมาจำหน่าย (โดยส่วนใหญ่เกือบจะทั้งหมดอยู่ในประเทศจีน แม้แต่บางยี่ห้อที่มีชื่อเสียงก็ยังใช้ฐานการผลิตในประเทศจีนเช่นกัน) ได้เริ่มมองถึงคุณภาพของรูบิคที่จะทำให้เล่นได้ดีและเล่นได้เร็วขึ้น โดยมองไปที่คุณภาพของการบิดหมุนเพื่อที่ต้องการผลิตรูบิคที่สามารถบิดหมุนได้สะดวกและดีขึ้นกว่าเดิม เพื่อตอบสนองความต้องการให้แก่นักเล่นรูบิค ( Cuber )ที่ต้องการทำเวลาในการเล่นแก้ปัญหารูบิคให้ดีขึ้น(เสร็จเร็วขึ้น) ในจุดนี้เองถือเป็นการเริ่มต้นของTypeของรูบิค จึงได้เกิดขึ้นมา
ในความเห็นส่วนตัวนั้น อาจจะถือได้ว่าช่วงนี้คือยุคที่สองของรูบิคก็ว่าได้ เพราะได้เกิดการเริ่มต้นของการพัฒนาการผลิตรูบิคให้มีคุณภาพดีมากยิ่งขึ้นเพื่อจุดประสงค์ของการเล่นแบบเร็ว( Speed Solving ) อันจะทำให้สามารถลดเวลาให้น้อยลงในการเล่นแก้ปัญหา ( Solve ) ของเกมการแข่งขันรูบิค
ในช่วงเริ่มต้นของการพัฒนานี้ ยังมีผู้ผลิตรูบิคที่มองและให้ความสำคัญในเรื่องคุณภาพของการบิดหมุนไม่มากนัก แต่ก็มีผู้ผลิตที่ผลิตรูบิคออกมาได้โดดเด่นกว่ารายอื่นๆ นั่นคือ ในราวปี ค.ศ.2004 GuoJia ได้เริ่มผลิตรูบิคออกจำหน่าย และต่อมาในราวปี ค.ศ.2006 ได้ผลิตรูบิคคุณภาพดี ( Speed cube ) เพื่อจุดประสงค์ในการเล่นแบบเร็วเพื่อการแข่งขันออกมาจำหน่าย จนเป็นที่ยอมรับและได้รับความนิยมของนักเล่นรูบิค ( Cuber )ไปทั่วโลก โดยได้พัฒนาคุณสมบัติของรูบิคให้ดีขึ้นกว่าของที่เคยมีมาในอดีต กล่าวคือ ใช้เนื้อวัสดุคุณภาพดี โครงสร้างมีความแข็งแรง สามารถบิดหมุนได้นุ่มนวล ลื่นสบายมือไม่ติดขัด กลไกมีระบบสปริงเพื่อสร้างความยืดหยุ่นแต่กระชับให้กับรูบิค ซึ่งสามารถปรับ/ตั้งค่าความแข็งอ่อนของระบบสปริงได้ และสามารถบิดหมุนเล่นแบบเหลื่อมแนวบิดได้ ( Cut Corner )
จากความนิยมที่เกิดขึ้นจึงมีผู้ผลิตรูบิครายอื่นๆผลิตรูบิคประเภท Speed cube ตามกันออกมาทั้งในลักษณะที่คล้ายกันและที่แตกต่างกันไป เช่น ผลิตรูบิคลูกสีต่างๆ และรูบิคแบบลูกใส แต่ก็ไม่ได้รับความนิยมเท่ากับรูบิคของ Guojia เนื่องจากคุณภาพของการบิดหมุนยังสู้รูบิคของGuojiaไม่ได้ กลุ่มนักเล่นรูบิค(Cuber)เห็นว่ามีรูบิคที่คุณภาพดีเกิดขึ้นแล้ว รวมถึงรูบิคอื่นๆที่มีคุณภาพด้อยลงไปอีกมากมาย จึงได้ให้ชื่อเรียกแก่ รูบิคของ Guojia ในรุ่นที่สามารถเล่นแบบเร็วได้ดี ว่าเป็นรูบิคชนิด Type-A เพื่อใช้เรียกหรือสื่อสารกันในหมู่นักเล่นรูบิคให้เข้าใจกันได้ง่ายขึ้น ส่วนรูบิคอื่นๆที่เกิดขึ้นในช่วงนั้นที่นิยมรองลงมาจากType-A ที่พอที่จะนำมาเล่นแบบเร็วได้ ก็จะเป็นแบบที่มีระบบสปริง และมีสีสันสวยงาม เช่น รูบิคใส รูบิคสีต่างๆ ซึ่งมีความสวยงามเป็นจุดเด่น แต่การนำมาใช้เล่นแบบเร็วยังด้อยกว่าของType-A จึงถูกจัดให้มาอยู่ในกลุ่มที่เรียกว่าType-B แต่ก็ไม่ได้รับความนิยมเท่าที่ควรในหมู่นักเล่นรูบิคที่ต้องการรูบิคคุณภาพดีที่สามารถเล่นเร็วได้ดีที่เรียกกันว่า Speed cube
การจัดกลุ่มType รูบิคนี้ เกิดขึ้นในกลุ่มของนักเล่นรูบิคแบบเร็ว ( Speed Cuber )เป็นผู้จัดกลุ่มให้กับรูบิคคุณภาพดีที่สามารถเล่นแบบเร็วได้ดี ( Speed cube ) จนได้รับการยอมรับและใช้เรียกตามกันไปอย่างกว้างขวางจนถึงทุกวันนี้ ในความเป็นจริงนั้นยังมีรูบิคที่จำหน่ายอีกมากมายในท้องตลาด แต่ก็เป็นแบบคุณภาพที่ไม่สามารถเล่นแบบเร็วเพื่อทำเวลาได้ จึงไม่ได้รับความสนใจจากนักเล่นรูบิคในการจัดเข้ากลุ่มTypeในช่วงเวลานั้น
สรุปการจัดกลุ่มType ของรูบิค
-- ผู้ที่จัดกลุ่มให้ชื่อและกำหนดType ของรูบิคในช่วงเริ่มต้นนี้ คือ ผู้จัดจำหน่ายรูบิคในช่วงนั้น และ กลุ่มสังคมของนักเล่นรูบิคแบบเร็ว ( Speed Cuber )
-- จุดประสงค์ของการจัดกลุ่มรูบิค ก็เพื่อใช้เรียกรูบิคคุณภาพดีที่มีอยู่ในขณะนั้น เพื่อความเข้าใจในการสื่อสารระหว่างกันของนักเล่นรูบิค ( Cuber ) ในยุคของกระแส Internet ที่สื่อสารกันได้อย่างรวดเร็วทั่วถึงทั่วทั้งโลก
-- Type ต่างๆที่นำมาใช้เรียกนั้น ได้ถูกกำหนดคุณลักษณะเด่นของรูบิคเอาไว้ชัดเจน เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของType นั้นๆ
-- การจัดกลุ่มType นั้น เป็นการจัดกลุ่มให้เฉพาะรูบิคชนิด3x3x3 เท่านั้น และทั้งหมดถูกผลิตขึ้นในประเทศจีน
ลักษณะเด่นของรูบิค Type-A และ Type-B ในยุคแรกนี้ มีดังนี้
Type-A …
Type-A คือ Guojia , Guojia ก็คือ Type-A ซึ่งปัจจุบันเปลี่ยนมาใช้ชื่อเป็น Alpha แล้ว
ใช้แกน6ขาสีเหลือง มีระบบสปริง ขึ้นรูปชิ้นงานด้วยพลาสติกชนิด ABS เนื้อชิ้นงานค่อนข้างหนา เล่นบิดหมุนได้ดี (ของใหม่ความลื่นจะไม่สมบูรณ์เต็ม100 แต่จะเริ่มลื่นดีขึ้นหลังจากเล่นไปได้สักช่วงเวลาหนึ่งหลังจากเกิดการขัดผิวแล้ว ) สามารถเล่นแบบเหลื่อมแนวบิด ( Cut Corner )ได้ดีระดับหนึ่ง ทำให้เล่นแบบลื่นไหลต่อเนื่องได้ค่อนข้างดี ถือว่าเป็นลูกที่ดีที่สุดที่นักเล่นรูบิคให้การยอมรับในช่วงนั้น
ลักษณะของ Type-A ที่กล่าวนี้คือType-A 1 หรือ A-1 ช่วงที่ออกมาแรกๆนั้น ผลิตออกจำหน่ายในรูปแบบที่ประกอบเป็นลูกสำเร็จ และที่เป็นแบบDIY ที่ให้นักเล่นรูบิคซื้อไปประกอบเอง
ชนิดที่ได้รับความนิยมอย่างสูงคือแบบDIY เพราะแปลก ผู้เล่นจะต้องประกอบเอง รวมถึงปรับจูนความแน่น-หลวมของลูกเพื่อให้ได้ความลื่นและบิดหมุนได้สะดวกตามความต้องการของตนเอง ในช่วงแรกผลิตลูกดำ และลูกขาว หลังจากได้รับความนิยมอย่างมากจึงได้ผลิตลูกสีต่างๆออกมาจำหน่ายด้วย แม้ในขณะนี้ A-1 ก็ยังมีความนิยมและความต้องการจากนักเล่นรูบิคอยู่
Type-B ...
Sheng En หรือรู้จักในนาม GuoYi ออกรูบิคมาสู่ตลาด ใช้แกน6ขา มีระบบสปริง แต่จะเน้นไปที่ความสวยงามของลูกรูบิค เนื้อพลาสติกมีลักษณะแบบแข็งกระด้าง นำมาใช้เล่นแบบเร็วได้ แต่ไม่ดีนัก ถ้าตั้งแรงตึงสปริงให้หลวมเพื่อให้หมุนลื่นก็จะพบอาการชิ้นส่วนของลูกรูบิคหลุดออกในระหว่างการบิดเล่นได้ง่าย ถ้าขันสกูลแน่นก็จะรู้สึกว่าหมุนไม่ลื่นเท่าที่ควร จุดที่ได้รับความสนใจจากนักเล่นรูบิคทั่วไปก็คือความเด่นของสีของลูก เช่นรูบิคลูกใส ( Transparent ) รูบิคแบบลูกสีต่างๆ ( Color cube ) เช่น ลูกสีเงิน ทอง แดง ม่วง เขียว ชมพู ฯลฯ ซึ่งได้รับความนิยมในระดับหนึ่ง แต่ก็เป็นช่วงสั้นๆเท่านั้น เพราะรูบิคที่ถูกจัดให้มาอยู่ในกลุ่มType-B นี้ไม่สามารถตอบสนองความต้องการของนักเล่นรูบิคแบบเร็ว ( Speed cuber )ได้นั่นเอง Cuberที่เป็นนักเล่นแบบเร็วเพื่อการแข่งขัน (Speed Solving) จึงไม่ได้ให้ความสนใจและกล่าวถึงมากนัก รูบิคType-B จึงหายออกไปจากระบบ ในเวลาต่อมา
* Type-B นี้นั้น ผู้เขียนบทความ ขอให้ความเห็นเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องผู้ผลิตว่า น่าจะมีผู้ผลิตรายอื่นด้วย ที่ไม่ใช่ Sheng En ที่ทำรูบิคออกมาจำหน่ายในช่วงนั้นและรูบิคของผู้ผลิตรายอื่นๆนี้ถูกจัดเข้ามาอยู่ในกลุ่มType-B ด้วย ซึ่งผู้จัดจำหน่ายรูบิคType-B ในเวลานั้นไม่ได้เปิดเผยข้อมูลชื่อผู้ผลิตต่อสาธารณะ อาจเป็นเพราะมีเหตุผลในแง่ทางการค้า แต่มี Sheng En ที่ถูกกล่าวถึงในเวลานั้น
หลังจากเกิดรูบิค Type-A และ Type-B ขึ้นมาแล้ว ในช่วงเวลาใกล้ๆกันต่อมา Type-C และ Type-D Type-E และ Type-F ปรากฏตามมา จากแนวโน้มของกระแสความนิยมและความต้องการอย่างสูงของนักเล่นรูบิคต่อรูบิคที่สามารถนำมาใช้เล่นแบบเร็วได้ดีนั่นเอง
มาถึงตรงนี้ขอพักเรื่องType ไว้สักครู่ เพื่อขออธิบายคำศัพท์บางคำเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ดียิ่งขึ้น
- Solve รูบิค ( พูดกันง่ายๆว่า เล่นแก้รูบิค ) คือการเล่นแก้ปัญหารูบิค หลังจากที่หมุนรูบิค ไป-มา เพื่อทำให้สีสลับตำแหน่งเปลี่ยนแปลงไปดูสับสนปนเปกัน ผู้เล่นรูบิคจะต้องเล่นแก้ปัญหานี้เพื่อให้ได้สีของด้านทั้ง6ด้านของรูบิคกลับคืนเหมือนดังเดิม โดยให้แต่ละด้านจะมีสีอยู่เพียงสีเดียว ไม่มีสีอื่นมาปนอยู่ คือ ขาว เหลือง น้ำเงิน เขียว ส้ม แดง หรือตามแต่สีของด้านของลูกรูบิคลูกนั้นๆที่ทำมา
- Speed solving คือ การเล่นแก้รูบิคให้เสร็จเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้โดยใช้เวลาน้อยที่สุด ในการฝึกซ้อมหรือในการแข่งขันจะมีการจับเวลาโดยใช้นาฬิกาจับเวลา เพื่อบันทึกสถิติ
- Speed cube คือ ลูกรูบิคคุณภาพดีที่สามารถนำมาใช้เล่นแบบเร็วได้ดี เพื่อใช้ในการแข่งขัน
- Cuber คือ นักเล่นรูบิค ที่ชื่นชอบการเล่นรูบิคเป็นชิวิตจิตใจ หรือ ใช้เวลาว่างไปกับการเล่นรูบิคอยู่เป็นประจำหรือเป็นงานอดิเรก จนมีความชำนาญในระดับดี ทั้งรูบิคแบบ 3x3x3 และ รูบิครูปแบบอื่นๆ ด้วย
- Speed Cuber คือ นักเล่นรูบิคที่เน้นเล่นแบบเร็ว ต้องการทำสถิติเวลาของตัวเองให้น้อยลงเพื่อการแข่งขัน อาจจะแข่งขันในสนามแข่งขันจริงที่มีการจัดขึ้น หรือ อาจจะอยู่ที่บ้านแข่งขันกับเราตัวเองโดยทำเวลาให้ดีที่สุดเพื่อนำมาเปรียบเทียบกับเวลาเดิมของตัวเองที่เคยทำไว้ หรือเทียบกับสถิติเวลาที่มีการจดบันทึกไว้ของสมาคมรูบิคโลก ( WCA )
- Cut Corner คือ การบิดหมุนรูบิคในลักษณะที่แนวบิดอยู่เหลื่อมกัน ( บิดแบบขบเหลี่ยม / เล่นตัดมุม ) ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่สำคัญอันหนึ่งของรูบิคคุณภาพดีที่นำมาใช้เล่นแบบเร็วได้ดีต้องมี โดยปกติรูบิคแบบธรรมดาทั่วไปหรือรูบิคที่มีคุณภาพต่ำไม่สามารถทำได้
- รูบิคแบบ DIY คือ รูบิคที่ทางผู้ผลิต ผลิตออกมาจำหน่ายแบบ แยกชิ้นส่วนประกอบออกเป็นชิ้นๆเตรียมให้มาเป็นชุดสำเร็จ ( ชุด Kit ) เพื่อต้องการให้ผู้ที่นำไปเล่น ต้องประกอบเป็นลูกขึ้นมาเอง และ ติดสติกเกอร์แสดงสีของด้านเอง อีกทั้งปรับจูนแรงตึงสปริงด้วยตนเอง รวมถึงการใส่สารหล่อลื่นให้แก่รูบิค ตามความชอบและความต้องการของCuberแต่ละคน
DIY เป็นคำย่อมาจาก Do It Yourself ( ทำด้วยตัวคุณเอง )
DIY จึงไม่ใช่ยี่ห้อของรูบิค ซึ่งยังมีผู้เข้าใจผิดกันอยู่มากในเรื่องนี้
- Cubies คือ ชิ้นส่วนหลักของรูบิคหลายๆชิ้น เช่น ชิ้นEdge ชิ้นCenter ชิ้นCorner ที่นำมาประกอบขึ้นเป็นลูกรูบิค ไม่นับรวมHard ware ที่ประกอบเป็นชุดSpring และ แกน(Core)
เรากลับมาเรื่องType กันต่อเลย ……….
จากกระแสที่มาแรงของType-A ในช่วงนั้น ทำให้มีผู้ผลิตรูบิค ผลิตรูบิคคุณภาพดีออกจำหน่ายในเวลาที่ตามกันมา ที่จะขอกล่าวถึงต่อไปคือ Type-C D E และ F
Type-C …
Sheng Le หรือที่รู้จักในนามของ Guo Bing ผลิตรูบิคออกจำหน่ายหลายรูปแบบ ทั้งแบบประกอบเสร็จ และแบบDIY ในแบบมาตรฐานลูกขาวและลูกดำ รวมทั้งลูกสีต่างๆ( Color Cube ) รวมถึงลูกใสแบบ Transparent และ แบบเรืองแสง (Luminous ) ด้วย ซึ่งได้รับการยอมรับจาก Speed Cuber มากพอสมควร เนื่องจากสามารถนำไปใช้เล่นแบบเร็วได้ดีพอสมควร
Type-C 1 ที่ได้รับความนิยมจาก Speed cuber นำมาใช้เล่นแบบเร็วก็คือลูกดำ และลูกขาว เพราะเลือกใช้เนื้อวัสดุเนื้อดีในการผลิต เนื้อค่อนข้างแข็งดูเป็นมัน น้ำหนักค่อนข้างจะเบาเนื่องจากเนื้อชิ้นงานที่บางกว่า เวลาเล่นเสียงจะดังกว่าTypeอื่น และมีความลื่นเวลาบิดหมุนมากกว่า Type-A แต่การบิดหมุนในลักษณะ Cut Corner ทำได้ไม่ดีเท่า Type-A จึงทำให้ Speed cuber ส่วนใหญ่ให้ความเห็นว่า Type-C เล่นได้นุ่มนวลและต่อเนื่องได้ไม่ดีเท่าType-A แต่ก็มี Speed cuber หลายๆคนให้ความชื่นชอบมากและนำเอาไปใช้เล่นแบบเร็วเพื่อการแข่งขันในเวลานั้น รวมถึงยังได้รับความนิยมจาก Cuber ทั่วๆไปเพราะนอกจากเล่นแบบเร็วได้ดีในระดับพอสมควรแล้วยังมีความโดดเด่นในเรื่องความสวยงาม ลูกสีต่างๆที่มีความแปลก และชิ้นงานดูมีความประณีตดี ดูสวยงามถูกใจแก่ Cuber ทั่วๆไป เช่นกัน
รุ่น C-1 นั้นมีรุ่นแยกย่อยออกไปประมาณ5รุ่น คือ รุ่น C 1.1 - C1.5 ออกมาสู่ตลาดในเวลาใกล้กัน
ในรุ่น 1.1 และ 1.2 นั้นเรียกกันว่ารุ่น C - Original ซึ่งใช้แหวนรองสปริงที่ทำด้วยพลาสติก และมาเปลี่ยนเป็นแหวนโลหะในรุ่น C 1.3 ในรุ่น C1.3 - C1.5 จะต่างกันเล็กน้อยในส่วนของ ชิ้นCenter และ ฝาปิด ( Center cap )
รุ่น C 1.3 เรียกกันในหมู่ Cuber ว่า รุ่น Regular Type-C
ส่วนรุ่น C 1.4 เรียกกันว่า รุ่น Retooled Type-C
และรุ่น C 1.5 เรียก C 1.5
Type-D …
จากการสอบถามข้อมูลย้อนหลังจากผู้จัดจำหน่ายรูบิค และข้อมูลอื่นๆประกอบที่พอหาได้จากหลายๆแหล่ง ผู้ผลิตน่าจะเป็นโรงงาน Yongjun หรือที่รู้จักกันในนาม YUGA ที่ผลิตรูบิคออกจำหน่ายแล้วถูกจัดให้เข้ามาอยู่ในกลุ่มType-D นี้
เนื่องจากว่ารูบิค Type-Dไม่ได้รับความนิยมจาก Speed Cuber มากนักในช่วงนั้น จึงไม่ได้รับการกล่าวถึงมากนัก เป็นไปในลักษณะเช่นเดียวกับType-B อาจเป็นเพราะ ไม่มีจุดเด่นอะไรที่เป็นเอกลักษณ์มากนัก อีกทั้งการนำมาใช้เล่นแบบเร็วก็ทำได้ไม่ดีนัก ถึงแม้จะใช้ระบบสปริงแต่การปรับจูนก็มีข้อจำกัดเนื่องจากไม่สามารถขันสกูลเข้าเพื่อบังคับสปริงให้แน่นขึ้นได้ และเนื้อพลาสติกของชิ้นงานค่อนข้างจะบาง รวมถึงคุณภาพของเนื้อพลาสติกสู้Typeอื่นๆไม่ได้ ในภาพรวมของType-D นี้จะเน้นไปที่ความประหยัดของการผลิต
Type-E …
Shantou Chenghai Diansheng Toys ผลิตรูบิคออกจำหน่าย โดยจะเน้นที่เป็นรูบิคแบบประกอบเสร็จพร้อมเล่น รูบิคคุณภาพที่ดีที่สุดของ Diansheng จะเป็นลูกขาว ในราคาประหยัด ออกมาทั้งในรุ่นแบบเนื้อหนาและรุ่นเนื้อบาง ในรูปแบบของ DIYทำออกมาบ้างแต่ไม่ได้รับความนิยมจาก Speed cuber รวมถึงแบบลูกสีต่างๆด้วย
Speed Cuber จัดรูบิครุ่นที่มีคุณภาพดีที่สุดของ Diansheng ให้เป็น Type-E โดยมีจุดเด่นที่ใช้เนื้อวัสดุ ABS ชิ้นเนื้องานพลาสติกมีความเรียบมากและเป็นมัน เมื่อใส่สารหล่อลื่นช่วยแล้วจะทำให้การบิดหมุนมีความลื่นในระดับดี แต่การบิดหมุนในจังหวะการเล่นแบบเร็วบางจังหวะจะสดุด ถึงแม้กลไกจะใช้ระบบสปริงแต่การเล่นแบบ Cut Corner ทำไม่ได้หรือได้เพียงเล็กน้อย จึงไม่สามารถเล่นแบบลื่นไหลต่อเนื่องได้ดีเท่า Type-A และ Type-C จึงไม่ได้รับความนิยมจาก Speed Cuber เพราะไม่สามารถใช้นำมาเล่นแบบเล่นเร็ว (Speed Sovling)ได้ดีเท่าที่ควรนั่นเอง จึงเหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นเล่นรูบิค ( Beginner ) หรือ ฝึกหัดใหม่
Type-F …
Sheng En กลับมาใหม่อีกครั้ง ผลิตรูบิคออกมาสู่ตลาดในรูปแบบของลูกประกอบเสร็จพร้อมเล่นเป็นหลัก ได้รับความนิยมอย่างสูงในหมู่ Speed cuber โดยที่ในรุ่นแรกที่ออกมาคือรุ่น F-1 นั้น ได้ออกแบบมาค่อนข้างแปลก ไม่เหมือนใครเมื่อเทียบกับรูบิคType อื่นๆในขณะนั้น โดยเน้นไปที่ลักษณะชิ้นส่วนย่อย( Cubies ) ของลูกรูบิค ตรงเหลี่ยม ขอบ และ มุม มีความโค้งมนมากเป็นพิเศษ เมื่อประกอบขึ้นมาเป็นลูกรูบิคแล้ว ดูสวยและลงตัว รวมถึงการออกแบบฝาปิดชิ้นCorner และชิ้นEdgeให้มาปิดที่ด้านนอกของลูกทุกชิ้นส่วนมีฝาปิดครบทั้งหมดที่เรียกกันว่า Full closure ได้รับการยอมรับจาก Cuber ว่าเป็นรูบิคที่มีการออกแบบได้โดดเด่น ทั้งรูปลักษณ์ และ การนำไปใช้งาน และจัดให้รูบิคของ ShengEn ให้เป็นType ใหม่คือ Type-F
ลักษณะเฉพาะตัว ของ รูบิคType-F คือมีความอ่อนช้อยดูโค้งมนทั้งที่ขอบเหลี่ยมและมุมของลูก ดูสวยงาม เนื้อชิ้นงานบางแต่เลือกใช้เนื้อวัสดุคุณภาพดี ทำให้เบาสบายมือเวลาเล่น ใช้แกน6ขามีระบบสปริงที่ให้ความยืดหยุ่นแต่กระชับ การเล่นบิดหมุนมีความนุ่มนวลมือ ความลื่นในระดับดี เล่นแบบ Cut Corner ได้ในระดับดีกว่าTypeอื่นๆที่เคยมีมาก่อน จึงสามารถเล่นแบบลื่นไหลต่อเนื่องได้ดีมาก จึงได้รับความนิยมเป็นอย่างมากจาก Speed Cuber ในช่วงเวลานั้น
จากความนิยมType-F ในช่วงนั้น ทำให้มีผู้ผลิตเลียนแบบลักษณะของ Type-F ออกมาเป็นจำนวนมาก ทั้งคุณภาพดีและไม่ดี แต่ที่ได้รับการยอมรับและถือเป็นต้นตำหรับของ Type-F คือ Sheng En เท่านั้น
Type-A B C D E F ที่กล่าวมาข้างต้นนั้น เป็นลักษณะจำเพาะของType ของรูบิค3x3x3 ที่ผลิตออกมาในช่วงแรกๆเท่านั้น ซึ่งเป็นรุ่นที่1 ของทุกType และโดยส่วนใหญ่จะเน้นไปที่แบบ DIY เป็นหลัก ในช่วงเวลาเดียวกันหรือใกล้ๆกันนี้ ยังมีผู้ผลิตรูบิค 3x3x3 แบบ Speed Cube อีกหลายค่ายหรือหลายยี่ห้อที่ผลิตออกมาจำหน่าย แต่ไม่ได้ถูกจัดให้เข้ากลุ่มType ซึ่งก็เป็นรูบิคที่มีคุณภาพดีและได้รับความนิยมจากCuber เช่นกัน ได้แก่ Adison Cube4You Joy cube JSK รวมถึง Rubik’s cube ที่เป็นต้นตำหรับตัวจริงของรูบิค ที่ทนกระแสความต้องการรูบิคแบบใช้เล่นเร็ว(Speed cube)ไม่ไหว ได้พัฒนาตัวเองมาผลิตลูกที่ใช้ระบบสปริงเช่นเดียวกัน มีความเป็นไปได้ที่ว่าผู้ผลิตเหล่านี้เน้นใช้ชื่อที่ชัดเจนของตัวเองในการเรียกรูบิคของตัวเองเมื่อนำรูบิคออกวางจำหน่ายในท้องตลาด ผู้จัดจำหน่ายและSpeed cubers จึงไม่ได้จัดกลุ่ม เป็นTypeให้
ในที่นี้จะไม่ขอลงในรายละเอียดของรูบิคเหล่านี้ เพราะไม่ได้เข้ามาเกี่ยวข้องกับหัวข้อเรื่อง Typeของรูบิค ที่เรากำลังพูดกันนี้
เนื่องจากการพัฒนาเป็นไปอย่างก้าวกระโดด ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ มีผู้ผลิตรูบิค3x3x3 แบบ Speed cube คุณภาพดีรายใหม่ๆออกมาอีกเป็นจำนวนมาก เช่น Ghosthand Dayan Mf8 Mufang Shengshou V-cube Maru Clown-cube Zhisheng ในขณะเดียวกันผู้ผลิตเดิมที่ผลิตรูบิค3x3x3 ชนิด Speedcube คุณภาพดี ของTypeต่างๆ ก็ได้พัฒนารูบิคของตัวเองได้ดียิ่งขึ้นออกมาจำหน่ายแข่งขันกันในตลาดรูบิคโลกแบบต่อเนื่องมาโดยตลอดเช่นกัน ดังพอสรุปได้ดังนี้
Type-A ( Alpha ) การพัฒนารุ่นต่อๆมา
ได้พัฒนารูบิคของตัวเอง จากรุ่น A-1 มา A-2 A-3 A-4 จนมาถึงรุ่น A-5 แล้ว อีกทั้งยังมีรุ่นแยกย่อยออกไปจากรุ่นหลักอีก รวมถึงออกรุ่นพิเศษที่มีชื่อเสียงได้รับความนิยมจาก Speed cuber อันได้แก่ Alpha - mini Alpha - small Haiyan’s Memory และ มารุ่นล่าสุด Alpha-CC ออกมาอีกด้วย ซึ่งรูปโฉมของรูบิค Type-A รุ่นหลังๆได้เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมค่อนข้างมาก จนเกือบจะไม่หลงเหลือคุณสมบัติเดิมที่ถูกกำหนดไว้ของType-A ดังที่กล่าวมาข้างต้นในการจัดกลุ่มTypeไปแล้ว สิ่งที่ยังคงเห็นได้ชัดและยังคงรูปแบบเดิมมาจนถึงรุ่นปัจจุบันก็คือ Type-Aใช้แกนสีเหลือง ( Yellow Core ) และชุดสปริง+สกูล ที่มีแหวนรอง2ตัว ยังคงเหมือนเดิม ดังนั้นคำจำกัดความที่บ่งบอกคุณลักษณะของType-A ในยุคเริ่มต้นจึงไม่สามารถนำมาใช้กับรูบิคของType-A รุ่นใหม่ๆได้
ในช่วง2-3ปีที่ผ่านมา ทาง Guojia ผู้ผลิต Type-A นั้น ได้พยายามผลักดันและเปลี่ยนชื่อ รูบิค3x3x3 ของตัวเอง จากที่ Cuber ทั่วไปนิยมเรียกกันจนติดปากว่า Type-A ให้เปลี่ยนมาเรียกว่า Alpha แทน อันมาจากเหตุผลที่ว่า คำว่าType-A ดูเหมือนจะเป็นเพียงการบอกคุณลักษณะเฉพาะของรูบิคเท่านั้น ไม่ใช่ชื่อที่แท้จริงของตัวสินค้า ซึ่งถ้าใครทำรูบิคที่มีคุณลักษณะเหมือน หรือเข้าหลักเกณท์ในลักษณะการบอกType เดียวกันนี้ออกมาจำหน่ายก็จะกลายมาเป็น Type-A กันไปเสียหมด โดยที่ไม่ได้บอกว่าใครคือเจ้าของหรือผู้ผลิตตัวจริง อีกทั้งรูบิคที่พัฒนามารุ่นหลังๆของType-A นี้ได้เปลี่ยนรูปลักษณ์ไปจากเดิมมาก จนเกือบจะไม่เหลือคุณลักษณะเฉพาะเดิม ตามที่กล่าวข้างต้นไปแล้ว ถ้าเป็น Cuber ที่ติดตามข่าวคราวความเคลื่อนไหว และรับทราบข้อมูลที่ถูกต้องมาโดยตลอดก็จะทราบและยังเข้าใจดีว่า Type-Aคือของใคร ใครเป็นผู้ผลิต แต่ถ้าเป็นผู้ที่ไม่ได้ติดตามข่าวสารของรูบิค หรือผู้ที่เข้ามาใหม่หรือมือใหม่แล้ว ก็จะสับสนและเข้าใจไม่ถูกต้อง ในชื่อและตัวของสินค้ารวมถึงเรื่องของTypeด้วย ด้วยเหตุผลนี้เองจึงทำให้ Guojia ต้องการใช้ชือของตัวเองที่เป็นสากลมาใช้เรียกรูบิคของตัวเอง อันเป็นที่มาของชื่อ Alpha นั่นเอง ซึ่งยังคงมีอักษร A อยู่หน้าคำว่า Alpha อยู่ ชื่อรูบิค3x3x3รุ่นใหม่ๆของGuojia ที่เป็นแบบ Speedcube จึงใช้ชื่อว่า Alpha ทั้งหมด และCuberโดยส่วนใหญ่ก็ยังคงเรียกรูบิค Alpha กันง่ายๆว่า A …
Type-B
ไม่มีรูบิครุ่นใหม่ๆที่เป็น Speed cube ออกมาสู่ตลาด และในระยะหลังๆนี้ไม่ได้รับการกล่าวถึงอีกเลยในกลุ่มสังคมของนักเล่นรูบิค ทั้งCuber ทั่วไป และ Speed cuber รวมทั้งผู้จัดจำหน่ายด้วย จึงไม่มีข้อมูลของType-B อาจจะเป็นได้ว่า Sheng En เห็นว่า Type-B ไม่ประสบผลสำเร็จเหมือนอย่างType-F จึงไม่คิดดำเนินการอะไรกับรูบิค Type-B ต่อไปอีก
Type-C ความเคลื่อนไหวและการพัฒนาในรุ่นต่อๆมา
ได้พัฒนารูบิคแบบ3x3x3 ออกมาอีกหลายรุ่น คือ รุ่น C- mini C-II และ C-III ในปัจจุบัน ซึ่ง C-III นี้ ออกลูกขาว และ ดำ รวมทั้งรุ่นเรืองแสงในโฉมเดียวกัน ซึ่งพยายามที่จะปรับปรุงรูบิคของตัวเองให้สามารถเล่นแบบ Speed solving ได้สมบูรณ์แบบมากขึ้น สามารถเล่น Cut Corner ได้ดีขึ้นกว่ารุ่นก่อนๆมาก ซึ่งได้รับความนิยมจาก Cuber ในระดับดีพอสมควร รวมทั้งCuberที่เป็นแฟนพันธ์แท้ของType-C มาโดยตลอดด้วย และล่าสุดออกรุ่น C-IV ( C- 4 ) WitLong ที่ออกแบบให้มีกลไกภายใน ให้มีระบบกันPop ทำให้สามารถแก้ปัญหาอาการPop ได้แบบ100 เปอร์เซ็นต์
Type-D
ได้ออกรูบิคแบบ 3x3x3 มาอีกหลายรุ่น ที่เป็นลูกขาว แบบที่ประกอบเสร็จ เช่น ในseries ของ PINHOP รุ่น VVGOO-I VVGOO-II King of one hand รูบิคลูกใหญ่ที่มีคุณภาพดีคือรุ่น Crazy foot ซึ่งโดยภาพรวมแล้ว Type-D ได้พัฒนาปรับปรุงคุณภาพจากเดิมขึ้นมามาก แต่ก็ยังไม่ได้รับความสนใจและความนิยมจาก Speed cuber ในปัจจุบันเท่าที่ควร
Type-E
สำหรับ 3x3x3 ที่เป็นSpeed cube นั้น Type-E ไม่มีอะไรออกมาใหม่เพิ่มเติมเลย จะมีก็เพียง รูบิคแบบ Transparent แบบสีต่างๆ และ รุ่น Mini
Type-F และการพัฒนารุ่นต่อๆมา
Sheng En ได้ออกรูบิคมาอีก 2 รุ่น คือ F-II และ F-III ที่เป็นรุ่นล่าสุด สำหรับ F-II ได้รับการปรับปรุงจุดด้อยของ F-I เช่น การหลุดง่ายของฝาปิดชิ้น Edge และ Corner ที่ปิดอยู่ด้านนอกของลูก เปลี่ยนคุณภาพของเนื้อวัสดุของแกน( Core )ให้ดีขึ้น การเล่นบิดหมุนมีความลื่นและนุ่มนวลเหมือนกับ F-I แต่สามารถเล่น Cut Corner ได้ในอัตราที่สูงขึ้นกว่า F-I ในรุ่น F-IIจึงได้รับความนิยมจาก Speed cuber เพื่มขึ้นอีกเป็นอย่างมากเมื่อเทียบกับ F-I สำหรับรุ่นล่าสุดของType-F ก็คือ F-III นั้น ได้พัฒนาและเปลี่ยนแปลงรูปโฉมไปจากรุ่น F-I และ F-II ที่ดูโค้งมน ให้ดูเป็นเหลี่ยมมากขึ้น ใช้เนื้อวัสดุที่มีความแข็งขึ้นกว่ารุ่นก่อนเล็กน้อย ชิ้นEdgeด้านในเปิดโล่ง ไม่ปิดเหมือนอย่างรุ่นก่อนๆ ในแง่การบิดหมุนนั้น มีความลื่นในระดับดีมาก การเล่นCut corner ได้ในระดับดี
บทสรุป
เรื่องราวของTypeของรูบิคแบบ3x3x3จากอดีตมาจนถึงปัจจุบันจะเห็นได้ว่า รูบิค3x3x3 ได้เปลี่ยนแปลงและพัฒนาจากเดิมไปมาก ทั้งการออกแบบรูปทรงภายนอกและภายใน กลไก รวมถึงวัสดุที่นำมาใช้ผลิต ทำให้คำจำกัดความที่ใช้อธิบายลักษณะจำเพาะของTypeต่างๆของรูบิคในยุคแรกๆ ไม่สามารถนำมาใช้กับรูบิคในปัจจุบันได้
การจัดTypeของรูบิคจึงมีบทบาทลดลงไปจากเดิมอย่างเห็นได้ชัด จะเห็นได้ว่า จากType-A ถึง Type-F แล้ว ยังไม่มีTypeใหม่เกิดเพิ่มขึ้นมาอีก ทั้งๆที่ ผู้ผลิตรูบิคมีมากขึ้น มีรูบิคคุณภาพดีมากมายใหม่ๆเข้าสู่ตลาดมากขึ้น ความหลากหลายมีมากขึ้น แต่กลับไม่มีType เพิ่มขึ้น อีกทั้งเจ้าของType อย่างเช่น Type-A ก็ยังหนีออกจากType เพื่อให้คนหันมาเรียกรูบิคของตนเอง ตามชื่อเฉพาะที่ตั้งขึ้นมาใหม่คือ Alpha รูบิค3x3x3 ยี่ห้อใหม่ๆคุณภาพดี ที่ผลิตออกมาจำหน่ายก็จะใช้ชื่อของตัวเองเรียกรูบิคของตัวเองและให้ชื่อรุ่นต่างๆที่ชัดเจนลงไป โดยไม่เอาType มาเป็นตัวกำหนด เช่น
Dayan ผลิตรูบิค3x3x3 ออกจำหน่ายมา5รุ่นหลัก ได้แก่
Dayan - I คือ Dayan Taiyan
Dayan - II คือ Dayan Guhong ( มี2รุ่นย่อย Version#1 และ Version#2 หรือ V.2 )
Dayan - III คือ Dayan Lingyun ( มี2รุ่นย่อย Version#1 และ Version#2 หรือ V.2 )
Dayan - IV คือ Dayan Lunhui
Dayan - V คือ Dayan Zhanchi
Ghosthand ผลิตรูบิค3x3x3 ออกจำหน่ายหลายรุ่นเช่นกัน ได้แก่
Ghosthand - I ( finger dancing )
Ghosthand - D-era
Ghosthand - Ice dancing
Ghosthand - II ( Speedcube edition )
Ghosthand - QUIK
Mf8 ผลิตรุ่น 3x3x3 Mf8 Legend ( Ball Core )
C4U ผลิตรูบิค 3x3x3 หลายรุ่นเช่นกัน ได้แก่
C4U 3x3x3 Speedcube
C4U 3x3x3 Transparent
C4U 3x3x3 Tile ( Tile standard / Braille Dice / Braille Sudoku )
C4U 3x3x3 Gas Assisted
ปัจจุบัน การเรียกรูบิค3x3x3ที่เป็นType ที่ยังคงนิยมเรียกกันอยู่ก็คือ Type-C และ Type-F ส่วน Type-A เปลี่ยนชื่อมาเรียกว่าAlpha ไปแล้ว นอกนั้นแล้วรูบิค3x3x3ยี่ห้อต่างๆจะเรียกตามชื่อผู้ผลิตกันทั้งหมดโดยระบุชื่อรุ่นกำกับไว้ โดยไม่ได้ให้ความสำคัญอะไรกับType
Type จึงไม่ได้บอกว่ารูบิคนั้นดีหรือไม่ดีหรือดีมากแค่ไหน คุณภาพของรูบิคจึงขึ้นอยู่กับการผลิตออกมาในแต่ละรุ่นของแต่ละยี่ห้อ แต่โดยภาพรวมแล้ว ทั้งรูบิคAlpha ( Type-A ) Type-C และ Type-F ยังคงได้รับการยอมรับจากCuberทั่วโลก เนื่องจากถือว่าเป็นผู้บุกเบิกในการผลิตรูบิคประเภท Speed cube และ มีผลงานที่ผลิตรูบิคคุณภาพดีออกมาสู่ตลาดอย่างต่อเนื่องจวบจนปัจจุบัน
บทบาทของTypeของรูบิคจะค่อยๆจืดจางหายไป หรือจะหวนคืนกลับมานิยมใช้กันใหม่ หรือว่าจะเป็นไปในลักษณะทิศทางไหน ไม่มีใครทราบได้ Cubersทั้งหลายคงต้องติดตามกันต่อไป . .. ... .... และนี่คือเรื่องราวความเป็นมาของType ของรูบิค แบบ3x3x3
บทความโดย
ทีมงาน Sunson Cube
15 มีนาคม 2555
สำหรับท่านที่มีความรู้เกี่ยวกับเรื่องType ของรูบิค และ ประสงค์อยากจะเสริมความรู้ ให้แก่ผู้สนใจได้ศึกษาและทำความเข้าใจในเรื่อง Type ของรูบิค โปรดแจ้งหรือติดต่อเรา ทางเรายินดีที่จะเพิ่มข้อมูลความรู้นั้นเข้าสู่ระบบ เพื่อให้บทความนี้เป็นประโยชน์และมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น